درونمایه های اساطیری نوروز ، دکتر ابوالقاسم اسماعیل پور مطلق

نخستین درونمایه ی اساطیری نوروز اسطوره ی باززایی تجدید حیات یا بازآفرینی زمان است

مفهوم تجدید حیات در جشن های سال نو ایرانی هندی و بین النهرینی نیز به چشم می خورد.

این مفهوم به نوعی با اسطوره ی آفرینش کیهان و عناصر طبیعت گره می خورد و با مفهوم فرشکردی یا رستاخیزی ارتباط دارد جمشید با شخصیت اسطوره ای چندگانه اش با نوروز پیوندی تنگاتنگ دارد.

روایات گوناگونی پیرامون جمشید و نوروز در اوستا متون پهلوی و فارسی وجود دارد که با بررسی آنها می توان به پیشینه ی نوروز در هزاره ی نخست پ م و برگزاری آن در میان هند و ایرانیان پی برد. بازگشت فروهرها یا روانهای در گذشتگان در آستانه ی نوروز و پیوند جشن فروردینگان و نوروز بزرگ از درونمایه های مهم آیسین نوروزی است جشن های شش گانه ی زرتشتی یا گاهانبارها و مهم ترین آن جشن بهاری همست منیذیه، نشان دهنده ی تداوم اعتقاد به آفرینش انسان در فرهنگ ایرانی است.

اسطوره ی ،رپیتوین ایزد نگهدارنده ی آب های زیرزمینی و مفهوم رستاخیزی آن با نوروز پیوند دارد. روایت مربوط به دوازده ستون نگهدارنده ی جهان که بنا بر آن نیروهای اهریمنی در طول سال در حال جویدن و خرد کردن آن ها هستند و بازسازی ستونها در طلیعه ی سال نو از مضامین اساطیری نوروزی است.

دبیران ادبیات